De kunst van spelen

De kunst van spelen

Als we spelen, dan reageren wij vanuit een totale betrokkenheid op de situatie. Het is een denken, voelen en handelen tegelijk. Zelden wordt er in het dagelijkse leven een gelijktijdig beroep gedaan op ons denken, voelen en handelen en daarom is spelen een ware levenskunst geworden. Door het gezamenlijk functioneren van onze intellectuele, emotionele en motorische vermogens ontstaat er een harmonisch gevoel. Gewoonlijk doen we een eenzijdig beroep op ons denken bij veel studie en werksituaties. Ons handelen is vaak uitspuitend motorisch (zonder noemenswaardige betrokkenheid van ons intellect en emoties). en automatisch tijdens onze talloze dagelijkse verrichtingen zoals fietsen, autorijden, schoonmaken, koffie zetten, etc. Het gevoel komt meer eenzijdig aan bod bij passieve recreatieve bezigheden zoals tv kijken, muziek beluisteren, sportwedstrijden bijwonen, etc. Spelen onderscheidt zich met name van dit soort activiteiten doordat er een beroep wordt gedaan op ons totale functioneren: denken, voelen en handelen.

Tijdens het spelen stopt de routine, de gewoonte en de sleur. Spelen is daarom een levenskunst. Er zijn twee manieren waarop we kunnen spelen. We kunnen van binnen spelen of van buiten. Doordat we op school, werk en maatschappij zo resultaatgericht en prestatiegericht bezig zijn, kennen we alleen nog het naar buitengerichte spelen. Voor deze mensen wordt het spelen alleen interessant als er sprake is van een duidelijk waarneembare spanning, veroorzaakt door het competitie-element: wie wordt de winnaar? Kijkend naar de binnenkant ontdekken we dan ook veel wezenlijke zaken waarmee we de essentie van het spelen veel dichter benaderen. Hiermee bedoel ik de innerlijke ervaring van de persoon. Voor mensen die werkelijk spelen, bestaat de oude realiteit niet meer. We zetten het oude stop en we creëren iets nieuws. Dit is de grote kracht van het toepassen van het natuurlijke creatieproces.

We vergeten onze angsten die ons vaak tegenhouden en walsen er, door te spelen, met gemak over heen. De overtreffende trap van spelen is tekenen en daarna schilderen. Door deze vorm van spelen leren we op twee manieren. Door het spelen (tekenen) zelf en doordat er iets ontstaat wat zichtbaar, voelbaar, begrijpbaar en blijvend is. We kunnen door een tekening of schilderij nog meer inzicht krijgen in onze eigen manier van spelen. Doordat we ons spelen inzichtelijk maken is het mogelijk om ons spelen verder te ontwikkelen. Tijdens het spelen hoor je je optimaal te voelen, maar dat is nu lang niet altijd zo. Altijd komt er weer een prestatiedrang of een andere vorm van competitie om de hoek kijken. Door te tekenen en te schilderen kunnen we ontdekken waar dit gedrag vandaan komt en kunnen we het langzaam afleren. Door te tekenen en schilderen functioneer je als compleet mens. Door het blijvende beeldende resultaat heb je van je spelen een werkelijkheid gemaakt die je volledig kunt begrijpen. Mensen zijn beelddragers en dankzij beelden vormen wij een werkelijkheid. Beelden zeggen ons dus meer dan alle andere vormen van (zintuiglijke) ervaring.  

Door jouw eigen unieke stijl van spelen te ontdekken en verder te ontwikkelen kun je spelend door het leven gaan. Dit betekent niet dat je alles niet meer serieus neemt, maar dat je steeds beter in staat bent om op jouw eigen unieke wijze te anticiperen op alle ervaringen en situaties die voorkomen in het leven. Ons leven bestaat uit ervaringen en situaties die via beelden onze werkelijkheid worden. Door deze beelden te tekenen en schilderen weet je uiteindelijk precies hoe je eigen werkelijkheid ontstaat. Door te spelen kun je elke werkelijkheid omvorming in een vorm die je steeds beter past. Je bent in staat om zelf de best passende vorm te creëren. Dit is de meest natuurlijke vorm. Door beeldende vorming kun je jezelf en de wereld om je heen telkens herordenen en meedeinen op de golven van het leven.

Jeroen Boerstra